کاشمر، شهری با تاریخی کهن و فرهنگی غنی است. این شهر که در دامنه رشته کوههای بینالود قرار دارد، از دیرباز به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، محل تلاقی فرهنگها و آداب و رسوم گوناگون بوده است. آب و هوای معتدل و خاک حاصلخیز کاشمر، موجب رویش محصولات کشاورزی متنوعی شده است که در پخت و پز غذاهای محلی این منطقه نقش مهمی دارند.
غذاهای محلی کاشمر، تنها خوراکی نیستند؛ بلکه آیینه تمام نمای فرهنگ و تمدن این منطقه هستند. آنها با طعمهای بینظیر خود، داستانها و خاطرات گذشتگان را برای ما روایت میکنند. غذاهای محلی کاشمر نیز با استفاده از مواد اولیه طبیعی و روشهای پخت سنتی، طعمی خاص و بینظیر دارند که هر ذائقهای را به خود جذب میکند.
در این معرفی، قصد داریم شما را با گوشهای از دنیای رنگارنگ و متنوع غذاهای محلی کاشمر آشنا کنیم. با ما همراه باشید تا سفری لذتبخش به دنیای طعمها و عطرهای این دیار داشته باشیم.
معرفی غذاهای محلی کاشمر
اشکنهها ستارگان طاقچه غذاهای کاشمری
کاشمر، شهری با قدمتی دیرینه و فرهنگی غنی، علاوه بر جاذبه های تاریخی و طبیعی، به واسطه غذاهای محلی خوشمزه و متنوع خود نیز شهرت دارد. در میان این همه تنوع، اشکنه ها به عنوان یکی از محبوب ترین و اصیلترین غذاهای محلی کاشمر شناخته میشوند.
اشکنه؛ غذایی ساده با هزاران طعم
اشکنه، غذایی ساده اما بسیار لذیذ است که با مواد اولیهای که در هر خانهای یافت میشود، تهیه میشود. این غذا به دلیل روش پخت آسان، طعم دلچسب و مقوی بودن، از دیرباز در سفرههای مردم کاشمر جایگاه ویژهای داشته است.
انواع اشکنه در کاشمر
تنوع اشکنهها در کاشمر بسیار زیاد است و هر کدام از آنها طعم و عطر خاص خود را دارند. برخی از معروفترین انواع اشکنه در کاشمر عبارتند از:
اشکنه قروتی: این نوع اشکنه با استفاده از قروت (نوعی فرآورده لبنی) تهیه میشود و طعمی ترش و خوشمزه دارد.
اشکنه کشک: این اشکنه با استفاده از کشک تهیه میشود و طعمی ملایمتر از اشکنه قروتی دارد.
اشکنه بلغور با شیر: این نوع اشکنه با استفاده از بلغور و شیر تهیه میشود و طعمی گرم و دلچسب دارد.
اشکنه گوجه فرنگی: این اشکنه با استفاده از گوجه فرنگی تهیه میشود و طعمی ترش و شیرین دارد.
اشکنه نیلکوک: این نوع اشکنه با استفاده از نیلکوک (نوعی حبوبات) تهیه میشود و طعمی متفاوت و خاص دارد.
اشکنه دانه: این اشکنه با استفاده از دانههای روغنی مانند کنجد یا بادام زمینی تهیه میشود و بسیار مقوی است.
اشکنه بنه: این نوع اشکنه با استفاده از بنه (نوعی گیاه کوهی) تهیه میشود و طعمی تلخ و مطبوع دارد.
اشکنه قرمه: این نوع اشکنه با استفاده از سبزیهای معطر مانند تره، جعفری و گشنیز تهیه میشود.
اشکنه قاقرو: این نوع اشکنه با استفاده از قاقرو (نوعی حبوبات) تهیه میشود و طعمی خاص و متفاوت دارد.
مواد تشکیلدهنده اصلی و روش پخت کلی اشکنهها
مواد تشکیلدهنده اصلی اشکنه ها معمولاً شامل موارد زیر است:
آب
پیاز
روغن
زردچوبه
نمک
فلفل
نان
روش پخت کلی اشکنهها نیز بسیار ساده است. ابتدا پیاز را سرخ کرده و سپس مواد اصلی اشکنه (مانند قروت، کشک، بلغور و …) را به آن اضافه میکنند. در نهایت، آب و ادویهها را به مواد اضافه کرده و اجازه میدهند تا اشکنه به جوش آید.
دلایل محبوبیت اشکنهها در بین مردم کاشمر
اشکنهها به دلایل مختلفی در بین غذاهای محلی کاشمر محبوب هستند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سادگی و سرعت تهیه: اشکنهها به سرعت و با مواد اولیه ساده قابل تهیه هستند.
طعم دلچسب: اشکنهها طعمهای متنوع و دلچسبی دارند که هر ذائقهای را به خود جذب میکند.
مقوی بودن: اشکنهها سرشار از مواد مغذی هستند و برای بدن بسیار مفید هستند.
هزینه کم: مواد اولیه اشکنهها معمولاً ارزان قیمت هستند و تهیه آنها هزینه زیادی ندارد.
ارتباط با فرهنگ و آداب و رسوم: اشکنهها جزئی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم کاشمر هستند و خوردن آنها یادآور خاطرات گذشته است.
کم جوش یا کال جوش غذای محلی کاشمر
کم جوش یا کال جوش یکی دیگر از غذاهای محلی کاشمر است. این غذا به دلیل روش پخت خاص و مواد مغذی فراوان، از جایگاه ویژهای در سفرههای کاشمری برخوردار است. کم جوش غذایی است که با پختن حبوباتی مانند نخود، لوبیا چیتی، عدس یا ماش به همراه سبزیجات معطر و ادویه جات تهیه میشود. این غذا به دلیل پخت کوتاه مدت، حبوبات آن کمی سفت باقی میماند و به همین دلیل به آن کم جوش یا کال جوش میگویند.
مواد لازم برای تهیه کم جوش
نخود: 1 پیمانه
لوبیا چیتی: 1 پیمانه
عدس: 1 پیمانه
ماش: 1 پیمانه (اختیاری)
پیاز: 1 عدد
سیر: 2 حبه
روغن: به مقدار لازم
زردچوبه: به مقدار لازم
نمک و فلفل: به مقدار لازم
سبزیجات معطر (تره، جعفری، گشنیز): به مقدار لازم
دستور پخت کم جوش
خیساندن حبوبات: حبوبات را از شب قبل در آب خیس کنید تا نفخ آنها گرفته شود.
پخت حبوبات: حبوبات خیس خورده را همراه با آب فراوان در قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید تا حبوبات به مدت 30 تا 45 دقیقه با حرارت ملایم پخته شوند.
تفت دادن پیاز و سیر: پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی رنگ شوند.
اضافه کردن سبزیجات و ادویه جات: سبزیجات معطر خرد شده، زردچوبه، نمک و فلفل را به پیاز و سیر اضافه کرده و کمی تفت دهید.
مخلوط کردن مواد: مخلوط سبزیجات و ادویه جات را به حبوبات پخته شده اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا مواد به خوبی با هم مخلوط شوند.
پخت نهایی: اجازه دهید تا کم جوش به مدت 10 تا 15 دقیقه دیگر با حرارت ملایم پخته شود تا جا بیفتد.
سرو: کم جوش را در ظرف سرو ریخته و با نان تازه میل کنید.
نکته: برای طعمدار کردن بیشتر کم جوش میتوانید از ادویههایی مانند زیره، دارچین، هل و زنجبیل نیز استفاده کنید.
گرموست غذای محلی کاشمر
گرموست یکی دیگر از غذاهای سنتی و پرطرفدار کاشمر است که در فصل سرد سال بسیار مورد استقبال قرار میگیرد. این غذا با ترکیبی از حبوبات، سبزیجات و ادویه جات، یک غذای گرم و مقوی محسوب میشود. گرموست غذایی است که با پختن حبوباتی مانند نخود، لوبیا چیتی و عدس به همراه سبزیجات معطر و ادویه جات تهیه میشود. این غذا به دلیل غلظت بالا و طعم غنی، انرژی زیادی را به بدن میرساند و در روزهای سرد سال بسیار مناسب است.
مواد لازم برای تهیه گرموست
نخود: 1 پیمانه
لوبیا چیتی: 1 پیمانه
عدس: 1 پیمانه
پیاز: 2 عدد
سیر: 2 حبه
روغن: به مقدار لازم
زردچوبه: به مقدار لازم
نمک و فلفل: به مقدار لازم
سبزیجات معطر (تره، جعفری، گشنیز): به مقدار لازم
آبغوره یا آب نارنج: به مقدار لازم
دستور پخت گرموست
خیساندن حبوبات: حبوبات را از شب قبل در آب خیس کنید تا نفخ آنها گرفته شود.
پخت حبوبات: حبوبات خیس خورده را همراه با آب فراوان در قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. سپس حرارت را کم کنید و اجازه دهید تا حبوبات به مدت 1 ساعت یا تا زمانی که کاملا پخته شوند، بپزند.
تفت دادن پیاز و سیر: پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی رنگ شوند.
اضافه کردن سبزیجات و ادویه جات: سبزیجات معطر خرد شده، زردچوبه، نمک و فلفل را به پیاز و سیر اضافه کرده و کمی تفت دهید.
مخلوط کردن مواد: مخلوط سبزیجات و ادویه جات را به حبوبات پخته شده اضافه کنید و به آرامی هم بزنید تا مواد به خوبی با هم مخلوط شوند.
اضافه کردن آبغوره یا آب نارنج: آبغوره یا آب نارنج را به مواد اضافه کرده و به مدت 10 دقیقه دیگر با حرارت ملایم بپزید تا گرموست جا بیفتد و غلیظ شود.
سرو: گرموست را در ظرف سرو ریخته و با نان تازه میل کنید.
نکته: برای طعمدار کردن بیشتر گرموست میتوانید از ادویههایی مانند زیره، دارچین، هل و زنجبیل نیز استفاده کنید.
لیچار شیرینی سنتی و خوشمزه کاشمری
لیچار یکی از شیرینیهای سنتی و محبوب شهر کاشمر است که با طعمی شیرین و بافت نرم و لطیف، دل هر کسی را میبرد. این شیرینی اغلب در مراسم و جشنها تهیه میشود و به عنوان یک دسر خوشمزه و مقوی شناخته میشود.
توضیح مختصر
لیچار شیرینیای است که با ترکیب دانههای روغنی، شیره انگور یا شکر و گاهی گردو تهیه میشود. دانههای روغنی مورد استفاده در لیچار معمولاً تخمه کدو یا تخمه آفتابگردان هستند. این دانهها پس از خشک شدن و آسیاب شدن، با شیره انگور یا شکر مخلوط شده و به مدت چند ساعت هم زده میشوند تا کف کند.
مواد لازم برای تهیه لیچار
تخمه کدو یا آفتابگردان: 500 گرم
شیره انگور یا شکر: به مقدار لازم (بسته به ذائقه)
گردو: 100 گرم (اختیاری)
آب: به مقدار لازم
دستور پخت لیچار
آمادهسازی دانهها: دانههای روغنی را خشک کرده و در آسیاب یا دستگاه پودر کن، به صورت پودر درآورید.
آسیاب کردن: پودر دانهها را در یک ظرف بزرگ بریزید و به تدریج آب به آن اضافه کنید و با دست یا همزن برقی به خوبی هم بزنید تا خمیری یکدست و نرم به دست آید.
هم زدن: خمیر را به مدت حداقل 30 دقیقه و حداکثر 2 ساعت به طور مداوم هم بزنید تا کف کند. هرچه مدت زمان هم زدن بیشتر باشد، کف لیچار بیشتر و بهتر خواهد شد.
اضافه کردن شیره یا شکر: پس از کف کردن، شیره انگور یا شکر را به تدریج به خمیر اضافه کنید و به هم زدن ادامه دهید تا شیرینی به طور کامل مخلوط شود.
اضافه کردن گردو: در صورت تمایل، گردوهای خرد شده را به لیچار اضافه کنید و به آرامی مخلوط کنید.
سرو: لیچار آماده را در ظرفهای کوچک ریخته و به عنوان دسر سرو کنید.
نکات مهم:
برای تهیه لیچار، از ظرفی بزرگ و عمیق استفاده کنید تا بتوانید به راحتی خمیر را هم بزنید.
دمای محیط در تهیه لیچار بسیار مهم است. بهتر است محیطی خنک و خشک برای تهیه این شیرینی انتخاب کنید.
برای اینکه لیچار خوشمزهتری داشته باشید، از شیره انگور طبیعی و باکیفیت استفاده کنید.
کاشمر کجا غذا بخوریم؟
در کاشمر، رستورانها و غذاخوریهای بسیاری وجود دارند که غذاهای محلی را با بهترین کیفیت سرو میکنند. برخی از این مکانها عبارتند از:
رستورانهای سنتی: این رستورانها معمولا فضایی صمیمی و سنتی دارند و غذاهای محلی را به صورت اصیل و با همان طعمهای قدیمی سرو میکنند.
کافههای سنتی: در این کافهها میتوانید انواع مختلفی از اشکنه و دیگر غذاهای سبک را همراه با چای و دمنوشهای گیاهی میل کنید.
اقامتگاه های بوم گردی کاشمر: برخی از مردم محلی، غذاهای خانگی خود را به گردشگران عرضه میکنند که فرصتی عالی برای تجربه طعم واقعی غذاهای خانگی کاشمری است.
چرا غذاهای محلی کاشمر؟
تنوع غذایی: کاشمر دارای تنوع غذایی بسیار بالایی است و هر ذائقهای را راضی میکند.
طعم اصیل: غذاهای محلی کاشمر با استفاده از مواد اولیه تازه و طبیعی و به روشهای سنتی تهیه میشوند و طعمی بینظیر دارند.
قیمت مناسب: غذاهای محلی کاشمر معمولا قیمتی مناسب دارند و برای همه قابل دسترس هستند.
فضای صمیمی: در رستورانها و غذاخوریهای سنتی کاشمر، فضایی صمیمی و دلنشین حاکم است که شما را به یاد گذشته میاندازد.
جدول غذاهای محلی کاشمر
مواد اصلی | توضیحات | نام غذا |
آب، پیاز، روغن، زردچوبه، نمک، فلفل، نان، انواع مختلف: قروتی، کشک، بلغور با شیر، گوجه فرنگی، نیلکوک، دانه، بنه، قرمه، قاقرو
|
غذایی ساده و لذیذ با تنوع بسیار بالا، اغلب با نان سنگک میل میشود | اشکنه |
حبوبات (نخود، لوبیا چیتی، عدس، ماش)، سبزیجات معطر، ادویه جات
|
غذایی مقوی با حبوبات کمی سفت، سرشار از فیبر و پروتئین | کم جوش یا کال جوش |
حبوبات (نخود، لوبیا چیتی، عدس)، سبزیجات معطر، ادویه جات، آبغوره یا آب نارنج
|
غذایی غلیظ و گرم، مناسب برای فصل سرد | گرموست |
تخمه کدو یا آفتابگردان، شیره انگور یا شکر، گردو (اختیاری)
|
شیرینی سنتی با بافت نرم و لطیف، اغلب در مراسم و جشنها تهیه میشود | لیچار |
برنج، گوشت چرخکرده، پیاز، زعفران، کشمش
|
غذایی شبیه به کوفته، با طعم دلچسب و عطر زعفران | توگی |
کماج (نوعی نان خشک)، عدس، نخود، لوبیا، سبزیجات معطر
|
آشی مقوی و پرخاصیت، معمولاً در مراسم عزاداری تهیه میشود | آش کماج |
کاشمر، شهری با تاریخ کهن و فرهنگی غنی، منتظر شماست تا با چشیدن طعم بینظیر غذاهای محلی کاشمر ، سفری فراموشنشدنی را تجربه کنید. در هر لقمه از غذاهای محلی کاشمر، طعم اصالت و سنت جاری است. این غذاها، میراث گرانبهایی هستند که از نسل به نسل منتقل شدهاند. پس چه منتظرید؟ چمدانهایتان را ببندید و به کاشمر سفر کنید تا از این میراث ارزشمند بهرهمند شوید.